سپتيك تانك پلي اتيلن
از نظر ساختمان مي توان گفت سپتيك تانك پلي اتيلن مخزني است كه توسط حداقل يك ديواره به دو بخش نامساوي تقسيم شده است. در بخش اول
سپتيك تانك پلي اتيلن هلدينگ صنايع ايران، مواد و ذرات درشت ته نشين شده و در كف مخزن پلي اتيلن انباشته مي شوند. چربي ها و روغن هاي شناور نيز بر روي سطح مايع درون سپتيك تانك پلي اتيلن تجمع مي نمايند.
ميكروارگانيسم هاي موجود در فاضلاب در شرايط بي هوازي بخشي از مواد آلاينده را تجزيه كرده نموده و باعث كاهش بار آلودگي فاضلاب درون سپتيك تانك مي گردد. ديواره تعبيه شده بين ناحيه اول و دوم
سپتيك تانك پلي اتيلن باعث ممانعت از عبور مواد ته نشين شده و چربي هاي شناور ناحيه اول به ناحيه دوم مي گردد.
بدين صورت پساب زلال شده درون سپتيك تانك پلي اتيلن به بخش دوم منتقل شده و در نهايت پساب سپتيك تانك پلي اتيلن از طريق يك لوله خروجي از مخزن سپتيك تانك بيهوازي خارج مي گردد. پساب خروجي معمولاً وارد چاه جذبي مي گردد.
همچنين از سپتيك تانك پلي اتيلن هلدينگ صنايع ايران جهت پيش تصفيه، تصفيه بيهوازي فاضلاب، متعادل سازي و يا ايستگاه پمپاژ فاضلاب استفاده مي شود.
پلي اتيلن چيست؟
پلي اتيلن (PE) پليمري از خانواده پلاستيك ها با قابليت ذوب شدن و قالب گيري است. اين پليمر از پليمريزاسيون اتيلن كه گازي بي رنگ و متشكل از دو اتم كربن و چهار اتم هيدروژن مي باشد، به دست مي آيد. مهم ترين مشخصه هاي پلي اتيلن كه در توليد محصولات پليمري تاثير گذار است، جرم مولكولي و دانسيته مي باشد. جرم مولكولي پلي اتيلن وابستگي مستقيم به تعداد مونومر اتيلن موجود در ساختمان آن مي باشد. از اين نظر پلي اتيلن به چندين دسته تقسيم مي شود. پلي اتيلن سنگين دراراي تعداد مونومر بيشتر در ساختمان خود مي باشد و پلي اتيلن سبك تعداد مونومر كمتري را در ساختمان مولكولي خود دارد. پلي اتيلن سنگين مقاومت بسيار بالايي در مقابل مواد شيميايي و خورندگي داشته و بطور وسيعي در صنايع آب و فاضلاب و توليد محصولات مرتبط مورد استفاده قرار مي گيرد.
اضافه كردن دوده در فرآيند توليد محصولات پلي اتيلن باعث محافظت در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشيد در طول فرآيند بهره برداري مي گردد. اين عامل مانع از تخريب محصولات پلي اتيلني در اثر تابش نور خورشيد مي گردد.
پلي اتيلن مورد استفاده در توليد سپتيك تانك پلي اتيلن دوجداره تصفيه فاضلاب بي هوازي هلدينگ صنايع ايران از نوع سنگين (HDPE 80 (EX3 مي باشد كه توسط شركت پتروشيمي اميركبير تامين مي گردد.
طبق استاندارد DIN 8074 اين محصول قابليت تحمل 4 نيوتن بر ميليمتر مربع فشار در دماي 80 درجه به مدت 170 دقيقه را داراست.
اين پليمر حداقل زمان عمر 50 سال تحت فشار و دماي مناسب را دارا مي باشد. جرم حجمي آن 944 كيلوگرم بر مترمكعب مي باشد. بنابراين سپتيك تانك پلي اتيلن عليرغم برخورداري از استحكام بالا، از وزن فوق العاده كمتري نسبت به بتن برخوردار است.
هلدينگ صنايع ايران قادر به توليد و عرضه انواع سپتيك تانك پلي اتيلن تصفيه فاضلاب بي هوازي دوجداره، سپتيك تانك آماده پلي اتيلن، سپتيك تانك پلي اتيلن دوجداره با ظرفيت هاي 3 تا 103 مترمكعب بصورت توليد در كارخانه مي باشد.
سپتيك تانك پلي اتيلن دوجداره توليدي هلدينگ صنايع ايران قابليت تحمل بار ترافيكي را دارا بوده و تا عمق 13.5 متر زير زمين قابل دفن هستند.
مكان يابي سپتيك تانك
سپتيك تانك مي بايست دور از مسير نهرها و آبگيرها باشد، سپتيك تانك بايد در سطحي هموار ساخته شود، سپتيك تانك در جهت مخالف وزش بادها ساخته مي شود
چند نكته: طول انباره مستطيل شكل را ۲ تا ۴ برابر پهناي آن انتخاب مي كنند. عمق موثر براي انباره سپتيك تانك بايد ۱٫۲ متر باشد، عمق موثر سپتيك تانك عبارتست از فاصله آزاد فاضلاب تا كف تانك. فاصله سطح فاضلاب تا سقف انباره سپتيك تانك حداقل بايد ۳۰ تا ۴۰ سانتي متر باشد. براي زلال سازي بهتر فاضلاب سپتيك تانك معمولاٌ سپتيك تانكها را دو يا سه مخزنه مي سازند كه حجم قسمت اول سپتيك تانك را دو برابر حجم قسمتهاي بعدي طراحي مي كنند. كه اين امر به منظور جلوگيري از نوسانات سطحي فاضلاب و طولاني تر كردن تخليه لجن صورت مي گيرد. ضريب تبديل آب مصرفي به فاضلاب معمولاٌ برابر ۸۰ درصد در نظر گرفته مي شود. ميزان توليد فاضلاب با توجه به سرانه مصرف آب و ضريب تبديل آن به فاضلاب براي زمان ماند ۱۲ تا ۱۵ ساعت (به دليل عدم حضور پرسنل عملياتي در طول روز) طراحي مي گردد.
طرز ساخت فضاي داخل سپتيك تانك
جريان فاضلاب بين دو مخزن سپتيك تانك توسط لوله هاي با قطر ۱۰ تا ۱۵ سانتي متر برقرار مي گردد، ممكن است اين امر بوسيله سوراخ هايي كه در ديواره جداكننده سپتيك تانك به فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتي متر از سطح آزاد فاضلاب تعبيه مي شند انجام گيرد تا مواد شناور از انباره فاضلاب سرريز نشود.
درون سپتيك تانك فاصله مركز تا مركز لوله ها و يا سوراخها ۳۰ سانتي متر در نظر مي گيرند.
بمنظور خروج گازهاي ايجاد شده از تجزيه فاضلاب در فضاي سپتيك تانك، از لوله اي به قطر ۱۰ سانتي متر استفاده مي شود. همچنين براي جلوگيري از ورود و يا افتادن جانوران و پرندگان به لوله تهويه دو كار صورت مي گيرد: يا در انتهاي آن توري نصب مي كنند و يا با نصب زانوي ۹۰ درجه امتداد دهانه خروجي لوله تهويه را به طرف زمين بر مي گردانند.
براي بازديد درون سپتيك تانك، تميز كاري و تعمير كردن سپتيك تانك، تعبيه دريچه آدم رو ضروري است.
بمنظور جلوگيري از حركت اغتشاشي فاضلاب ورودي به سپتيك تانك كه ممكن است موجب خروج كف ناشي از عمل تجزيه فاضلاب گردد از مانع استفاده مي كنند. اين مانع ممكن است با نصب سه راهي و تغيير جهت دادن لوله ورودي داخل سپتيك تانك از حالت افقي به عمودي عملي گردد. معمولاٌ انتهاي لوله ورودي را حدود ۳۰ سانتي متر و انتهاي لوله خروجي فاضلاب را ۴۵ سانتي متر پايين تر از سطح آزاد فاضلاب نصب مي كنند.
در حال حاضر حداكثر جمعيتي كه مي توان فاضلاب حاصل از فعاليت انها را با سپتيك تانك تصفيه نمود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر توصيه شده است. با نصب ديواره در داخل فضاي سپتيك تانك حجم آن را به دو قسمت تقسيم مي كنند، بطوريكه حجم فضاي مربوط به ورود فاضلاب دو برابر حجم فضاي قسمت خروجي باشد.
مزيتهاي سپتيك تانك پيش ساخته دو جداره پلي اتيلني
١ـ سيستم آماده ٢ـ نصب ساده ٣ـ تصفيه دائم ۴ـ آب بندي كامل ۵ـ داشتن محيطي سالم و بهداشتي ۶ـ عدم صدمه در حوادثي مانند زلزله و ديگر مزاياي سپتيك تانك پلي اتيلن بدين قرار است: سپتيك تانكهاي پلي‌اتيلني در ظرفيت‌هاي ۲ تا 100 مترمكعب و شكل آنها بصورت استوانه افقي است.
مهمترين مزاياي ديگر اين سپتيك تانكها عبارتند از:
۱- استحكام بسيار بالاي جداره و امكان مدفون كردن آنها
۲- مقاومت بسياربالا در مقابل خوردگي و مواد شيميايي
۳- سهولت و سرعت در نصب به سبب وزن كم
۴- قابليت ساخت آنها در ابعاد دلخواه
۵- دارا بودن پوشش ضد UV
البته مزاياي هر يك از انواع سپتيك تانك باعث شده كه با توجه به ملاحظات و شرايط محل اجرا از سپتيك تانك هاي پلي اتيلني يا بتني استفاده شود. شكل سپتيك تانك هاي پلي اتيلني بصورت استوانه افقي و سپتيك تانك هاي پيش ساخته بتني بصورت استوانه عمودي است.
دستگاه سپتيك تانك از نگاهي ديگر
دستگاه سپتيك تانك فاضلاب كه به نام سپتيك تانك نيز شناخته مي شود به عنوان يكي از روش هاي معمول در تصفيه فاضلاب مورد استفاده قرار مي گيرد.
نكته مهم: معمولا استفاده از سپتيك تانك پلي اتيلن يا سپتيك تانك پيش ساخته بتني به علت راندمان پايين تصفيه آن براي حجم هاي پايين تصفيه فاضلاب مورد استفاده قرار مي گيرد براي حجم هاي متوسط و بالا از پكيج هاي تصفيه فاضلاب استفاده مي گردد.
سه نوع
سپتيك تانك پلي اتيلن،
سپتيك تانك فايبرگلاس و
سپتيك تانك بتني پيش ساخته توسط اين شركت طراحي و توليد مي گردد.
از مهمترين ويژگي هاي دستگاه سپتيك تانك (Septic Tank) يا مخزن سپتيك تانك مي توان به موارد زير اشاره كرد:
• مناسب جهت تصفيه پساب واحدهاي كوچك
• هزينه پايين ساخت، نصب و راه اندازي
• هزينه پايين نگهداري و تعميرات
• بدون تجهيزات متحرك و الكترومكانيكال
• بدون نياز به مصرف انرژي
• پايين بودن فضاي اشغالي به علت مدفون بودن
• قابل نصب در هر عمقي متناسب با پروژه
توضيحات فني و تكنيكي
سيستم تصفيه فاضلاب با
سپتيك تانك پيش ساختهبراي جوامع كوچك كه امكان جمع آوري، انتقال و تصفيه فاضلاب و پساب وجود ندارد سيستم سپتيك تانك (Septic System) اعم از سپتيك تانك بتني پيش ساخته يا سپتيك تانك پلي اتيلن براي تصفيه پساب، اقتصادي ترين روش تصفيه فاضلاب ميباشد.
اگر چه از مخازن سپتيك تانك عمدتا براي واحدهاي مسكوني منفرد و ديگر واحدهاي اجتماعي استفاده ميشود اما مخازن بزرگتر آن نيز براي مجتمع هاي مسكوني بزرگ نيز مورد استفاده قرار ميگيرد. معمولا مخازن سپتيك به محفظه هاي متعدد (معمولا ۲ تا ۳ بخش) تقسيم ميگردند و به نحوي طراحي ميگردند كه زمان ماند فاضلاب و پساب در آنها بين ۱ تا ۳ روز باشد. ارتباط بين مخازن سپتيك به وسيله سوراخي كه در ديواره جداكننده (بافل يا سپريتور) تعبيه شده است انجام ميگيرد. موارد استفاده سپتيك تانك ها به صورت ذيل ميباشد:
- تصفيه فاضلاب واحدهاي كوچك، ويلا، آپارتمان ها و مجتمع هاي مسكوني
- تصفيه فاضلاب رستوران ها و واحدهاي غذاخوري
- تصفيه فاضلاب هتل ها و كارگاه هاي كوچك
- تصفيه فاضلاب كمپ هاي تفريحي
- تصفيه فاضلاب شهرك هاي ويلايي
نكات مهمي كه در استفاده از سپتيك تانك ها براي تصفيه فاضلاب و تصفيه پساب بايد مورد توجه باشد به شرح ذيل ميباشد:
- چون در داخل سپتيك تانك شرايط بي هوازي تشكيل مي گردد و دراثر تجزيه بي هوازي هميشه مقادير قابل توجهي گازكربنيك (CO2)، سولفيد هيدروژن (H2S) و ساير گازهاي نسبتا بدبو متصاعد مي گردد بنابراين براي خروج اين گازها بايد سپتيك تانك مجهز به سيستم تخليه مناسب باشد لذا وجود ونت تخليه گازهاي بيهوازي ضروري به نظر مي رسد.
- با توجه به تجمع گرانول ها و ذرات درشت دانه در داخل محفظه هاي سپتيك تانك، براي هر محفظه يك منهول(Manhole) جهت تخليه و تميز كردن اين مخازن درنظر گرفته شود بدين منظور هلدينگ صنايع ايران با تعبيه دو دريچه بازديد و منهول تخليه اين امكان را فراهم نموده است.
- هيچ ماده ضدعفوني كننده اي نبايد به داخل سپتيك تانك وارد شود.
- خروجي سپتيك تانك ها در اكثر موارد استانداردهاي تخليه به محيط زيست را نخواهد داشت بنابراين در صورتي كه حجم پساب قابل توجه باشد (بيش از ۱۰ مترمكعب بر شبانه روز)، تصفيه پيشرفته تر فاضلاب نيز بايد مدنظر قرار گيرد.
سپتيك تانك هاي توليدي توسط هلدينگ صنايع ايران در ظرفيت هاي مختلف و بستگي به شرايط محل پروژه، با مصالح بتن مسلح، پلي اتيلن و فايبرگلاس (FRP) عرضه مي گردند.
تفاوت انواع سپتيك تانك هاي پلي اتيلن به لحاظ نوع لوله مورد استفاده:
نكته مهم در توليد سپتيك تانك آگاهي توليد كننده از شرايط استفاده خريدار مي باشد. بعنوان مثال چنانچه بار ترافيكي روي يك مخزن سپتيك تانك وجود داشته باشد نوع متريال و ميزان پلي اتيلن مورد استفاده در ساخت يك دستگاه سپتيك تانك متفاوت خواهد بود با زماني كه اين شرايط براي سپتيك تانك پلي اتيلن فراهم نيست.
همچنين چنانچه دستگاه سپتيك تانك قرار است بصورت اكسپوز روي زمين قرار گيرد مي بايست اين مورد به كارشناسان فني شركت جهت طراحي سازه مناسب اطلاع داده شود.
بهره برداري از سپتيك تانك
زمان تخليه سپتيك تانك بطور معمول و در شرايطي كه ظرفيت سپتيك تانك خوب محاسبه شود و از ريختن مواد غير از فاضلاب جلوگيري شود، حدود يك سال مناسب خواهد بود. از ريختن مواد ضد عفوني كننده به داخل سپتيك تانك به علت از بين بردن باكتري ها خودداري شود.
تمام لجن نبايد از سپتيك تانك تخليه گردد زيرا مقداري لجن براي شروع مجدد فعاليتهاي ميكروب لازم مي باشد.
دفع فاضلاب تصفيه شده خروجي از سپتيك تانك
پساب خروجي سپتيك تانك را بر حسب نفوذ پذيري زمين به دو طريق دفع مي كنند:
1. در زمين هاي با نفوذ پذيري زياد، ترانشه اي به عمق ۴۵ سانتي متر حفر كرده و پساب سپتيك تانك را در آن تخليه مي كنند. زمين هاي با نفوذپذيري كم، فاضلاب خروجي از سپتيك تانك را به داخل چاه جذبي هدايت مي كنند
2. در صورتيكه زمين از نفوذپذيري كمي برخوردار باشد بايد با ايجاد ترانشه هايي پر از شن و ماسه دانه بندي شده سطح تماس فاضلاب با زمين را افزايش داد.
ظرفيت نفوذپذيري زمين
ظرفيت نفوذپذيري زمين براي فاضلاب كمتر از آب است، زيرا مواد اضافي موجود در فاضلاب سپتيك تانك موجب بوجود آمدن مواد ژله اي مي شود. بنابر تعريف، مدت زماني كه لازم است سطح آب در داخل چاله اي به ابعاد ۳۰ در ۳۰ سانتي متر و عمق ۴۵ سانتي متر، به اندازه ۲٫۵ سانتي متر پايين رود، ظرفيت نفوذ پذيري زمين گفته مي شود.
نكته: قبل از انجام آزمايش زمين محل آزمايش را بايد خيس كرد و آزمايش را انجام داد.
سطح زمين لازم براي جذب فاضلاب سپتيك تانك تصفيه شده بصورت زير محاسبه مي شود.
با داشتن زمان جذب در صورتيكه از لوله سوراخدار و ترانشه جهت دفع فاضلاب استفاده مي شود، مي توان از رابطه زير استفاده نمود.
Q =۱.۳/Ta + ۷.۵ Q : دبي فاضلاب يا بار سطحي فاضلاب وارد بر سطح جذب كننده بر حسب m3/m2.d از سطح كف ترانشه Ta : زمان جذب بر حسب دقيقه
براي تداوم عمل تصفيه و تسريع واكنشهاي بيولوژيكي توسط باكتري هاي هوازي عمق ترانشه را خيلي كم و حدود ۹۰-۴۵ سانتي متر در نظر مي گيرند، قطر لوله هاي پخش كه در كف ترانشه نصب مي شوند حدود ۱۰ سانتي متر و طول آن براي واحد هاي كوچك ۱۰۰ متر است. جنس لوله هاي پخش كننده فاضلاب معمولاٌ سفال مي باشد. شيب لوله ها اگر ۱۰۰ متر باشد ۳/. درصد و اگر ۳۰۰-۱۰۰ متر باشد، ۵/. درصد انتخاب مي گردد. حداقل فاصله بين ديواره دو ترانشه معمولاٌ يك متر انتخاب مي گردد. در دفع فاضلاب در صافي هاي شني معمولاٌ دو رديف لوله استفاده مي شود
رديف بالا به قطر ۱۰ سانتي متر براي پخش فاضلاب در صافي و رديف زيرين براي جمع آوري فاضلاب صاف شده تعبيه مي گردد.
مقدار فاضلابي كه در هر متر مربع از صافي شني در روز مي تواند عبور كند ۴۵ ليتر است كه معادل زمان جذب در حدود ۲۳ دقيقه مي باشد. عمق بستر ماسه ۷۵ سانتي متر است. در محاسبات نفوذپذيري چاه سطح كف چاه را در نظر نمي گيرند، همچنين براي جلوگيري از آلودگي آبهاي زير زميني لازم است كف چاه حداقل ۳ - ۱٫۵ متر بالاتر از سطح آب زير زميني باشد .
سپتيك تانك تشكيل شده است از مخزن سرپوشيده اي كه از بتن آرمه ساخته شده و فاضلاب پس از ورود به مخزن و به علت كاهش سرعت جريان آن، قسمتي از مواد معلق خود را بصورت ته نشيني از دست مي دهد و از سوي ديگر مخزن بيرون مي رود . مواد ته نشين شده بصورت لجن در كف انباره سپتيك تانك با كمك باكتريهاي بي هوازي هضم ميشوند . از اين فرايند غيرهوازي در تصفيه فاضلاب، مي توان بدون استفاده از تكنولوژي پيچيده و پرهزينه معمول، تصفيه فاضلاب را با هزينه بسيار كمتر و به نحو مطلوبتري به انجام رساند . در اين روش در صورتيكه به فاضلاب اكسيژن نرسد، باكتريهاي هوازي فعاليت رشد و نمو خود را از دست داده و در عوض باكتريهاي بي هوازي فعاليت خود را شروع مي كنند. كار اين باكتريها براين اساس است كه اكسيژن مورد نياز خود را از تجزيه مواد آلي و معدني موجود در فاضلاب بدست مي آورند و به عبارت ديگر اين باكتريها برخلاف باكتريهاي هوازي، مواد نامبرده را احياء مي كنند.
نتيجه اين فعاليت ، تجزيه مواد آلي ناپايدار و تبديل آنهابه نمكهاي معدني پايدار و نيز گازهايي از قبيل گاز هيدروژن سولفوره ، گاز متان ، گاز كربنيك و گاز ازت مي باشد. به اين ترتيب ، تركيبات آلي موجود در سپتيك تانك فاضلاب توسط يك دسته از ميكروارگانيسم ها به اسيد استيك و گازهاي دي اكسيد كربن و هيدروژن تبديل و سپس بوسيله دسته ديگري از ميكروارگانيسم ها به گاز متان تبديل مي شود كه گاز متان حاصله خود موجب از بين رفتن باكتريهاي موجود مي گردد.
سپتيك تانك
به دليل وجود باكتريهاي بي هوازي در فاضلاب و فعاليت آنها، تركيبات خورنده و بدبويي نظير گاز هيدروسولفور تشكيل مي شود كه وجود آنها لزوم يك طراحي دقيق مهندسي براي خطوط انتقال فاضلاب را موجب مي شود. با توجه به شرايط موجود در شهرهاي شمالي كشور و بالا بودن سطح آبهاي زير زميني در اكثر مناطق شمالي، به سپتيك تانك مي پردازيم. سپتيك تانك در شهرهاي شمالي مي تواند راه گريزي از معضل پيچيده دفع فاضلاب هاي مسكوني باشد و به همين دليل با پيشرفت اين سيستم مي توانيم به شهري سالم تر و امروزي تر بيانديشيم. از دستگاههاي سپتيك تانك در پروژه هاي مختلف جهت تصفيه فاضلاب آپارتمانها و ساختمانهاي مسكوني، ويلايي، هتلها، مراكز درماني، بيمارستانها، كارخانجات، فاضلابهاي شهري و روستايي، مراكز آموزشي، پادگانها، پايانه هاي باربري و مسافربري و . . . ميتوان استفاده نمود.
سپتيك تانك پلي اتيلن
به طور كلي تصفيه فاضلاب در انباره هاي تعفن به طور ناقص انجام مي گيرد و آنهم براي جمعيتي محدود. اين تصفيه ناقص تنها موجب مي شود كه دفع فاضلاب به زمين آسانتر انجام گرفته و دفع آن به منابع طبيعي در روي زمين زيان كمتري را به محيط زيست وارد سازد ولي در هر صورت داراي معايب يك تصفيه ناقص مي باشد. سپتيك تانك از نظر كار خود نيز داراي اين عيب است كه قسمتي از مواد ته نشين شده در كف انبار به علت تعفن و توليد گازها همراه اين گاز به سطح فاضلاب در انباره آمده و موجب اختلال در كار سپتيك تانك مي شود.
همچنين ممكن است اين مواد همراه فاضلاب بيرون آيد. از جمله مشكلاتي كه در جمع آوري فاضلاب خام در سطح روستاها وجود دارد عدم جريان كافي فاضلاب در لوله ها مي باشد. اين مسأله باعث مي شود سرعت كافي در لوله ها بوجود نيامده و به علت كم بودن سرعت، مواد معلق در لوله رسوب و سيستم از كار بيفتد. پيرو همين نقطه ضعف سيستم هاي جمع آوري فاضلاب متداول بوده كه تصميم به جمع آوري فاضلاب ته نشين شده از مخازن سپتيك گرديد. پساب خروجي از مخزن كه مواد معلق خود را در مخزن از دست داده است قادر خواهد بود با سرعت و شيب كمتري بدون مشكل در فاضلابروها جريان يابد.
قابل توجه است كه فاضلابروي ساختمان كه عمل جمع آوري فاضلاب توليدي و انتقال آن را تا مخزن سپتيك تانك عهده دار است بر اساس فاضلابروهاي متداول طراحي مي شوند بنابراين لازم است كه به مسأله حداقل سرعت و شيب در اين فاضلابروها دقت شود. در صورتي كه بتوان به حل اين مسأله فائق شد و از طرفي بتوان موقعيت مخزن را طوري انتخاب نمود كه چند خانه را با هم سرويس دهد مي توان فاضلاب چند خانه را جمع آوري و به مخزن سپتيك تانك انتقال داد. مخزن سپتيك تانك براي مناطقي كه جنس زمين غير قابل نفوذ باشد و نتوان از چاههاي جاذب سود جست و براي منازل و مؤسساتي كه در نواحي روستايي و يا دور از دسترس شبكه هاي جمع آوري فاضلاب قرار دارند، مي تواند يك روش قابل قبول تصفيه فاضلاب باشد. مخزن سپتيك تانك در واقع يك مخزن ته نشيني كوچك مي باشد كه به دليل زمان ماند طولاني، فاضلاب در آن تحت اثر باكتريهاي غير هوازي به حالت معلق در مي آيد. سرپوشيده نمودن آن به منظور جلوگيري از مزاحمت بوي نامطبوع مي باشد.نظر به اهميتي كه مخزن سپتيك در كاهش آلودگي و مواد آلي فاضلاب دارد، اغلب به عنوان يك راه حل موقت دفع فاضلاب بكار مي رود. در اين روش كليه فاضلاب منزل بوسيله فاضلاب رو ساختمان وارد مخزن مي گردد.
فعل و انفعالاتي كه در مخزن سپتيك تانك صورت مي گيرد عبارتست از پالايش ابتدايي فاضلاب كه همان ته نشيني است، حتماً موادي كه در مخزن ته نشين و يا رونشين مي شوند مراحلي از تصفيه را مي گذرانند كه درباره آن نيز مختصري گفتگو خواهد شد. مخزن به نحوي طراحي مي شود كه فاضلاب ورودي به آن تقريباً‌بين يك تا سه روز باقي مي ماند در مدت مذكور مواد معلق بالنصبه سنگين فاضلاب به صورت لجن در كف مخزن ته نشين شده و بيشتر مواد معلق سبك و از جمله روغن و چربي به تدريج به شكل كف غليظي در سطح مايع شناور مي گردد. وقتي كه مقدار فاضلاب وارد مخزن مي شود به اندازه هم حجم آن پساب از لوله خروجي دفع مي شود. لجن ته نشين شده در كف مخزن در اثر فعاليت باكتريهاي غير هوازي تجزيه گرديده ايجاد گاز مي نمايد. نتيجه فعل و انفعالات مزبور، كاهش قابل ملاحظه حجم لجن مي باشد و به همين دليل معمولاً تخليه لجن مخزن هر ۲ تا ۴ سال يكبار بر حسب زمان ماند اوليه ضرورت مي يابد. در پساب مخزني كه صحيح طرح و اجرا شده است مواد معلق و تيرگي كمي وجود خواهد داشت معذالك هنوز كاملاً صاف نيست و بوي مخصوص فاضلاب مي دهد. بعلاوه پساب مزبور احتمالاً از نظر بهداشت به علت در برداشتن باكتريهاي بيماري زا، كيست و تخم كرمهايي كه كاملاً از بين نرفته اند مخاطره انگيز مي باشد. همزمان و متناوب با تجزيه لجن در مخزن فاضلاب گاز توليد مي شود كه به صورت حبابهاي ريز به سوي سطح مايع صعود مي نمايد. گازهاي مزبور در حين برخورد به فاضلاب وارده مولكولهاي آن را با موجودات ريز كه عامل اصلي عمليات تجزيه اند جذب مي كنند. ذرات مزبور در سطح مايع تجمع يافته و به تدريج آن را سنگين و ضخيم مي كند تا آنجه كه كف مذكور در اثر افزايش وزن اندكي ريز سطح مايع قرار مي گيرد. گسترش لايه هاي شناور گاهي به ميزاني است كه سطح زيرين آن حتي تا درون فاضلاب روي اصلي نيز ادامه مي يابد. پيدايش اين وضع معمولاً همزمان با افزايش لجن در كف مخزن است و نتيجتاً گذرگاه فاضلاب در داخل مخزن آنقدر كوچك مي شود كه فرصت كافي براي ته نشين شدن مواد معلق فاضلاب تازه تخليه شده باقي نمي ماند و در نتيجه در پساب مخزن مقدار قابل توجهي مواد شناور مشاهده خواهد شد. اشكال مزبور را مي توان با تخليه و تنظيف منظم مخزن مرتفع كرد. از طرف ديگر صعود حبابهاي گاز در درون مايع مخزن تا حدودي سير طبيعي ته نشيني مواد جامد را مختل مي كند. راه حل اين مشكل ساختمان يك مخزن دو انباره است. به اين ترتيب كه مواد معلق سبك كه از انباره اول خارج مي شوند با شرايط مساعدتري در محيط آرام انباره دوم ته نشين مي شوند.
اين كار به خصوص در مواقعي كه حجم لجن ته نشين شده زياد و تجزيه بي هوازي سريعاً در حال گسترش است، بسيار موثر مي باشد. لجن انباره دوم معمولاً يكنواخت تر و كف متشكله در آن كمتر از انباره اول است. مواد معلق، پساب چنين دستگاهي نيز كمتر از دستگاه يك مخزنه است. در حقيقت و با توجه به تعاريف فوق سپتيك تانك حوض ته نشيني ساده ايست كه در آن فاضلاب با سرعتي كم و بطور مداوم در جريان است لذا مواد معلق ته نشين شده بصورت لجن در كف انباره با كمك باكتري هاي بي هوازي هضم ميشود، و در نتيجه تبديل به مواد آبكي و گازي شكل مي گردد و از حوض خارج مي شود لذا از مقدار لجني كه بايد تخليه شود كاسته مي شودبطوريكه تخليه لجن حداكثر يك بار درسال و در نهايت ۵ سال يكبار نياز به خالي كردن پيدا مي كند. نكته مهمي كه بايد حتماٌ رعايت شود اين است كه در تمام مدت مقدار فاضلابي كه از سپتيك تانك خارج مي شود برابر با مقدار فاضلابي باشد كه وارد سپتيك تانك مي شود.
مكان يابي سپتيك تانك
دور از مسير نهرها و آبگيرها باشد، در سطحي هموار ساخته شود، سپتيك تانك در جهت مخالف وزش بادهاي غالب ساخته شود چند نكته: طول انباره مستطيل شكل را ۲ تا ۴ برابر پهناي آن انتخاب مي كنند. عمق موثر براي انباره بايد ۱٫۲ متر باشد، عمق موثر عبارتست از فاصله آزاد فاضلاب تا كف تانك. فاصله سطح فاضلاب تا سقف انباره حداقل بايد ۳۰ تا ۴۰ سانتي متر باشد. براي زلال سازي بهتر فاضلاب معمولاٌ سپتيك تانك ها را دو يا سه مخزنه مي سازندكه حجم قسمت اول را دو برابر حجم قسمتهاي بعدي طراحي مي كنند. كه اين امر به منظور جلوگيري از نوسانات سطحي فاضلاب و طولاني تر كردن تخليه لجن صورت مي گيرد. ضريب تبديل آب مصرفي به فاضلاب معمولاٌ برابر ۸۰ درصد در نظر گرفته مي شود. ميزان توليد فاضلاب با توجه به سرانه مصرف آب و ضريب تبديل آن به فاضلاب براي زمان ماند ۱۲ تا ۱۵ ساعت (به دليل عدم حضور پرسنل عملياتي در طول روز) طراحي مي گردد.
طرز ساخت فضاي داخل سپتيك تانك
جريان فاضلاب بين مخازن توسط لوله هاي با قطر ۱۰ تا ۱۵ سانتي متر برقرار مي گردد، ممكن است اين امر بوسيله سوراخهايي كه در ديواره جداكننده به فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتي متر از سطح آزاد فاضلاب تعبيه مي شوند انجام گيرد تا مواد شناور از انباره فاضلاب سرريز نشود. فاصله مركز تا مركز لوله ها و يا سوراخها ۳۰ سانتي متر در نظر مي گيرند. بمنظور خروج گازهاي ايجاد شده از تجزيه فاضلاب در فضاي سپتيك تانك، از لوله اي به قطر ۱۰ سانتي متر استفاده مي شود. براي جلوگيري از ايجاد مزاحمت توسط بو ارتفاع لوله تهويه را حداقل ۱٫۵ متر بالاتر از ارتفاع بالاترين ساختمان در نظر مي گيرند. همچنين براي جلوگيري از ورود و يا افتادن جانوران و پرندگان به لوله تهويه دو كار صورت مي گيرد: يا در انتهاي آن توري نصب مي كنند و يا با نصب زانوي ۹۰ درجه امتداد دهانه خروجي لوله تهويه را به طرف زمين بر مي گردانند. براي بازديد، تميز كاري و تعمير كردن تانك، تعبيه دريچه آدم رو ضروري است. بمنظور جلوگيري از حركت اغتشاشي فاضلاب ورودي كه ممكن است موجب خروج كف ناشي از عمل تجزيه فاضلاب گردد از مانع استفاده مي كنند. اين مانع ممكن است با نصب سه راهي و تغيير جهت دادن لوله ورودي داخل تانك از حالت افقي به عمودي عملي گردد. معمولاٌ انتهاي لوله ورودي را حدود ۳۰ سانتي متر و انتهاي لوله خروجي فاضلاب را ۴۵ سانتي متر پايين تر از سطح آزاد فاضلاب نصب مي كنند. در حال حاضر حداكثر جمعيتي كه مي توان فاضلاب حاصل از فعاليت انها را با سپتيك تانك تصفيه نمود ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر توصيه شده است. با نصب ديواره در داخل فضاي سپتيك تانك حجم آن را به دو قسمت تقسيم مي كنند، بطوريكه حجم فضاي مربوط به ورود فاضلاب دو برابر حجم فضاي قسمت خروجي باشد.
محاسبات سپتيك تانك
براي محاسبه حجم سپتيك تانك اطلاع از مقدار فاضلاب جمع آوري شده در شبانه روز در ساختمان ضروري است. حجم سپتيك تانك بر حسب مقدار فاضلاب تخليه شده در آن متفاوت و بشرح زير است: ۱٫ اگر حجم فاضلاب جمع آوري شده در شبانه روز تا ۲ متر مكعب باشد، حجم تانك ۳ متر مكعب منظور مي شود. ۲٫اگر حجم فاضلاب ۲ تا ۶ متر مكعب باشد، حجم تانك ۱٫۵ برابر حجم فاضلاب محاسبه مي گردد. ۳٫اگر حجم فاضلاب ۶ تا ۶۰متر مكعب باشد حداقل حجم تانك مطابق رابطه زير بدست مي آيد:
V=4500+0.78Q كيو(Q) معادل مقدار فاضلاب جمع آوري شده در شبانه روز وي(V) معادل است با حداقل حجم سپتيك تانك
جديدترين خبر اينكه سپتيك تانك پلي اتيلن دوجداره پروژه صرافي سامان تعيين كننده قيمت طلا، سكه بهار آزادي، دلار، ارز، ليره و يورو در ايران به ظرفيت سپتيك تانك 30 متر توليد و نصب گرديد.
نحوه انتخاب قطر و طول سپتيك تانك پلي اتيلن
سپتيك تانك هاي پلي اتيلني داراي ابعاد و اندازه هاي متفاوتي طبق جدول فوق هستند. در بسياري از پروژه ها بدليل محدودينهاي فضا پيمانكار مجبور به تغيير ابعاد و اندازه سپتيك تانك فاضلاب خواهد بود. در اين گونه موارد چاره چيست و توانايي شركت هولدينگ ايران در زمينه تغيير ابعاد سپتيك تانك پلي اتيلني به چه اندازه است؟
سپتك تانك سپتيك تانك ساده ترين و پر كاربردترين واحد مورد استفاده در تصفيه فاضلاب به ويژه فاضلاب هاي بهداشتي - انساني است. سپتيك تانك مخزني است كه در آن فاضلاب به كمك فرايندهايي از قبيل ته نشيني، شناور سازي و بيولوژيكي تصفيه مي گردد. از اين سپتيك تانك ها بطور گسترده اي در واحدهاي مسكوني و ويلايي، مجتمع هاي مسكوني و اداري، كارگاه هاي عمراني و ساختماني، كارخانجات توليدي و صنعتي، هتل ها، رستوران ها، و مجتمع هاي تفريحي و ورزشي استفاده مي شود.
يكي از بهترين انواع سپتيك تانك، سپتيك تانكهاي پلي اتيلني هستند كه به سبب مزاياي ويژه، در حال حاضر اغلب از آنها استفاده مي شود. مهمترين مزاياي سپتيك تانكهاي پلي اتيلني عبارتند از:
1- مقاومت بسيار بالا در برابر خوردگي و شرايط محيطي نامناسب
2- آب بندي كامل سپتيك تانك و عدم انتشار هيچ گونه آلودگي به خارج آن
3- امكان مدفون ساختن سپتيك تانك به سبب جدار بسيار مقاوم در برابر فشارهاي وارده از سوي خاك اطراف سپتيك تانك
4- سرعت بالا در ساخت، نصب و راه اندازي
5- امكان دفن در زيرزمين با هدف انتقال ثقلي فاضلاب به سپتيك تانك و جلوگيري از اشغال فضاهاي مفيد
6- سبكي وزن و سهولت در حمل و نصب
7- امكان جابجايي سپتيك تانك حتي چند سال پس از نصب و راه اندازي اوليه
8- گارانتي 50 ساله سپتيك تانك در برابر خوردگي
9- سهولت بهره برداري و تخليه لجن از سپتيك تانك به سبب دارابودن دريچه هاي بازديد و تخليه لجن
10- عدم نياز به عمليات ساختماني در محل براي ساخت سپتيك تانك
مشخصات فني سپتيك تانكهاي پلي اتيلني
جنس اين سپتيك تانكها پلي اتيلن گريد 100 بوده كه مواد اوليه توليد آنها داراي وزن مخصوص 945 كيلوگرم بر مترمكعب مي باشند. براساس استاندارد 1-9116 موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران مقطع اين سپتيك تانكها از نوع دوجداره طرح B مي باشد.
طراحي استاتيكي اين مخازن براساس استاندارد (ATVA 127) و عمليات نصب اتصالات و جوشكاري ها طبق استانداردهاي (PVS 2207) و (PVS 2209) به انجام مي رسد. با توجه به كيفيت بالاي توليد اين سپتيك تانكها كليه آنها به مدت 50 سال براساس شرايط نصب و بهره برداري در برابر هرگونه خوردگي و نشت از جداره گارانتي مي گردند.
اجزاي سپتيك تانك
چنانكه در شكل زير مشاهده مي شود هر سپتيك تانك از اجزاي مختلفي تشكيل شده است. اجزاي مهم هر سپتيك تانك عبارتند از:
1- سيستم ورودي فاضلاب: شامل لوله و بافل (ميانگير) ورودي است.
2- مخزن اوليه سپتيك تانك: كه بيشترين حجم سپتيك تانك را به خود اختصاص داده و معمولا 70-60 درصد حجم كل سپتيك تانك مربوط به اين بخش است.
3- ديواره جداكننده: كه باعث جلوگيري از ورود لجن و چربي و روغنهاي شناورشده به مخزن زلال سازي مي شود.
4- مخزن زلال سازي: اين مخزن تقريبا 30 درصد حجم كل سپتيك تانك را شامل شده و در آن فاضلاب عاري از مواد قابل ته نشيني و شناوري تجمع مي يابد.
5- خروج بيو گاز (تهويه): از طريق اين مجرا گازهاي توليد شده ناشي از فرآيندهاي بي هوازي تصفيه فاضلاب كه عمدتا متان است از سپتيك تانك خارج مي گردد.
6- سيستم خروجي فاضلاب: شامل بافل و لوله خروجي سپتيك تانك مي باشد
مكانيزم عملكرد سپتيك تانك
سپتيك تانك, سپتيك, septic
ابتدا فاضلاب از طريق لوله ورودي وارد بخش اول سپتيك تانك مي شود. اين بخش كه توسط يك ديواره جدا كننده از بخش دوم مخزن جدا شده است، حجمي معادل دو سوم از كل حجم سپتيك تانك را شامل مي شود. با ورود فاضلاب به اين بخش، مواد معلق و ذرات خارجي به سبب وزن بيشتر خود به سمت پايين حركت كرده و در كف مخزن ته نشين مي شوند. روغن و چربي ها نيز به دليل اينكه داراي وزن مخصوص كمتري نسبت به فاضلاب هستند، به سمت بالا حركت نموده و بر روي سطح شناور مي گردند.
تجمع مواد ته نشين شده در كف مخزن باعث ايجاد توده اي از لجن شده و ميكروارگانيسم ها و باكتري ها در آن تكثير يافته و رشد مي كنند. واكنش هاي بيولوژيكي كه در جريان تكثير و رشد آنها اتفاق مي افتد باعث مي شود كه مواد آلي آلاينده تجزيه شده و فاضلاب تصفيه گردد. انجام اين واكنش ها همچنين سبب تبديل حجم قابل توجهي از لجن به بيوگاز و كاهش حجم لجن مي شود. بيوگاز توليد شده كه عمدتاً متان است از طريق لوله خروج بيوگاز از سپتيك تانك خارج مي گردد.
در ادامه پساب بخش اول با عبور از مسير ارتباطي تعبيه شده در ديوار جداكننده، وارد بخش دوم سپتيك تانك مي وارد بخش دوم سپتيك تانك مي شود. در اين بخش ذرات بسيار ريز چربي و روغني كه در فاضلاب باقي مانده باشد، بر روي سطح شناور مي گردند. در نهايت پساب زلال شده از طريق لوله خروجي از سپتيك تانك خارج مي شود. لجن انباشته شده در سپتيك تانك پس از حدود دو سال نياز به تخليه دارد. به هنگام تخليه بهتر است، كمي از لجن را در سپتيك تانك باقي گذاشت. زيرا اين لجن حاوي ميكروارگانيسم ها و باكتري هاي موثر در تصفيه بوده و تخليه كامل آنها باعث طولاني شده زمان راه اندازي مجدد بخش بيولوژيكي سپتيك تانك مي شود.
موارد كاربرد سپتيك تانك
ويژگيهاي سپتيك تانك سبب كاربرد گسترده آنها در بخش هاي مختلف خانگي، بهداشتي و صنعتي شده است. برخي از اصلي ترين موارد كاربرد سپتيك تانك ها عبارتند از:
1- پيش تصفيه و تصفيه مقدماتي فاضلاب بهداشتي واحدهاي مسكوني، مجتمع هاي تجاري و اداري، هتل ها و رستوران ها به دليل قوانين شهرداري و سازمان حفاظت محيط زيست
2- حذف ذرات قابل ته نشيني، چربي و روغن هاي موجود در فاضلاب رستوران ها و سالن هاي غذا خوري جهت جلوگيري از پر شدن سريع چاه جذبي و گرفتگي لوله ها به سبب تجمع چربي و ذرات درشت قابل ته نشين
3- متعادل سازي و پمپاژ فاضلاب در سيستم هاي
تصفيه فاضلاب
برچسب:
،
ادامه مطلب
بازدید: